រុស្ស៊ី បាញ់បង្ហោះយានចុះចតតាមច័ន្ទគតិ ដើម្បីស្វែងរកទឹកនៅលើព្រះច័ន្ទ

យោងតាមរយៈទីភ្នាក់ងារព័ត៌មាន Reuters នៅថ្ងៃសុក្រ ទី១១ ខែសីហា ឆ្នាំ ២០២៣​ បានឲ្យដឹងថា ប្រទេសរុស្ស៊ី បានបាញ់បង្ហោះយានអវកាស ចុះចតឋានព្រះច័ន្ទ ជាលើកដំបូងរបស់ខ្លួន ក្នុងរយៈពេល ៤៧ឆ្នាំ កាលពីថ្ងៃសុក្រ ក្នុងគោលបំណង ក្លាយជាប្រទេសដំបូងគេ ដែលធ្វើការចុះចតដោយជោគជ័យ នៅលើប៉ូលខាងត្បូងនៃឋានព្រះច័ន្ទ វាគឺជាតំបន់មួយ ដែលគេជឿថា មានផ្ទុកទឹកកក និងទឹក។

បេសកកម្មតាមច័ន្ទគតិរបស់រុស្ស៊ី ដែលជាលើកដំបូងរបស់ខ្លួន បើគិតចាប់តាំងពីឆ្នាំ 1976 កន្លងមក។ វាគឺជាដំណើរមួយដើម្បី ប្រជែងជាមួយឥណ្ឌា ដែលមហាលជនជាច្រើនបានដឹងពីការបាញ់បង្ហោះយានចុះចតតាមច័ន្ទគតិ Chandrayaan-3 របស់ប្រទេសឥណ្ឌាកាលពីខែមុន។ ហើយអ្វីដែលយើងបាន ដឹងយ៉ាងទូលំទូលាយជាងនោះទៅទៀត គឺថាប្រទេសសហរដ្ឋអាមេរិក និងចិន បានប្រើកម្មវិធីរុករកតាមតាមច័ន្ទគតិកម្រិតខ្ពស់ ដោយផ្តោតលើប៉ូលខាងត្បូងតាមច័ន្ទគតិមុនគេផងដែរ។

រ៉ុក្កែត Soyuz 2.1 ដែលដឹកយាន Luna-25 បានផ្ទុះចេញពី Vostochny cosmodrome ចម្ងាយ 3,450 ម៉ាយ (5,550 គីឡូម៉ែត្រ) ភាគខាងកើតទីក្រុងម៉ូស្គូ នៅម៉ោង 2:11 ព្រឹក នាថ្ងៃសុក្រ ម៉ោងនៅទីក្រុងម៉ូស្គូ (1111 GMT នៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍) ។

ទីភ្នាក់ងារអវកាសរុស្ស៊ី Roscosmos បាននិយាយថា យានចុះចតត្រូវបានជំរុញចេញពីគន្លងរបស់ផែនដីឆ្ពោះទៅកាន់ភពព្រះច័ន្ទក្នុងរយៈពេលមួយម៉ោងក្រោយមក ដែលនៅពេលនោះ ការគ្រប់គ្រងបេសកកម្មបានគ្រប់គ្រងយាននេះ ។

ប្រធានយានអវកាសរុស្ស៊ី លោក Yuri Borisov បានប្រាប់ទូរទស្សន៍រដ្ឋថា យានចុះចតត្រូវបានគេរំពឹងថានឹងចុះទៅដល់ឋានព្រះច័ន្ទនៅថ្ងៃទី 21 ខែសីហា បើទោះបីជាទីភ្នាក់ងារអវកាសពីមុនបានកំណត់ថ្ងៃទី 23 ខែសីហា ជាកាលបរិច្ឆេទចុះចតក៏ដោយ។

លោក Borisov បានប្រាប់អ្នកនៅ Vostochny cosmodrome បន្ទាប់ពីការបាញ់បង្ហោះថា “ឥឡូវនេះយើងនឹងរង់ចាំនៅថ្ងៃទី 21  “យើង​សង្ឃឹម​ថា​នឹងយើងនឹង​ក្លាយ​ជា​មនុស្ស​ដំបូងដែលចុះចតដោយជោគជ័យ”។

Luna-25 ដែលមានទំហំប៉ុនរថយន្តតូចមួយ នឹងមានបំណងដំណើរការរយៈពេលមួយឆ្នាំ នៅលើប៉ូលខាងត្បូងរបស់ព្រះច័ន្ទ ដែលអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រនៅ NASA និងទីភ្នាក់ងារអវកាសផ្សេងទៀតក្នុងប៉ុន្មានឆ្នាំថ្មីៗនេះបានរកឃើញដាននៃទឹកកកទឹកនៅក្នុងរណ្ដៅដែលមានស្រមោលក្នុងតំបន់។

មានការជិះច្រើននៅលើបេសកកម្ម Luna-25 ខណៈដែលវិមានក្រឹមឡាំងនិយាយថា ទណ្ឌកម្មរបស់បស្ចិមលោកលើសង្រ្គាមអ៊ុយក្រែន ដែលភាគច្រើនបានកំណត់គោលដៅលើវិស័យអវកាសរបស់ទីក្រុងម៉ូស្គូ បានបរាជ័យក្នុងការធ្វើឱ្យសេដ្ឋកិច្ចរុស្ស៊ីធ្លាក់ចុះ។

យាន Moonshot ដែលរុស្ស៊ីបានគ្រោងទុកជាច្រើនទសវត្សមកហើយនោះ ក៏នឹងសាកល្បងឯករាជ្យភាពដែលកំពុងកើនឡើងរបស់ប្រទេសក្នុងលំហ បន្ទាប់ពីការលុកលុយនៅខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ 2022 លើអ៊ុយក្រែន ដែលបានធ្វើឲ្យទីក្រុងម៉ូស្គូត្រូវផ្តាច់ទំនាក់ទំនងផ្នែកអវកាសស្ទើរតែទាំងស្រុង ជាមួយនឹងពួកលោកខាងលិច ក្រៅពីតួនាទីសំខាន់របស់ខ្លួនលើស្ថានីយអវកាសអន្តរជាតិ។

ទីភ្នាក់ងារអវកាសអឺរ៉ុប មានគម្រោងសាកល្បងកាមេរ៉ារុករក Pilot-D របស់ខ្លួន ដោយភ្ជាប់វាទៅនឹង Luna-25 ប៉ុន្តែបានផ្តាច់ទំនាក់ទំនងរបស់ខ្លួនទៅនឹងគម្រោងនេះ បន្ទាប់ពីរុស្ស៊ីបានឈ្លានពានអ៊ុយក្រែន។

លោក Asif Siddiqi សាស្ត្រាចារ្យប្រវត្តិសាស្រ្តនៅសាកលវិទ្យាល័យ Fordham បានប្រាប់រ៉យទ័រថា “សេចក្តីប្រាថ្នារបស់រុស្ស៊ីចំពោះព្រះច័ន្ទត្រូវបានលាយឡំគ្នានៅក្នុងរឿងផ្សេងៗគ្នាជាច្រើន។

អវកាសយានិកអាមេរិក លោក Neil Armstrong ទទួលបានកិត្តិនាមក្នុងឆ្នាំ ១៩៦៩ ក្នុងនាមជាមនុស្សដំបូងគេដែលបានដើរលើព្រះច័ន្ទ ប៉ុន្តែបេសកកម្ម Luna-2 របស់សហភាពសូវៀត គឺជាយានអវកាសដំបូងគេដែលបានទៅដល់ផ្ទៃព្រះច័ន្ទក្នុងឆ្នាំ ១៩៥៩ ហើយបេសកកម្ម Luna-9 ក្នុងឆ្នាំ ១៩៦៦ គឺជាយានទីមួយ ដើម្បីចុះចតបានជោគជ័យនៅទីនោះ។

បន្ទាប់មកទីក្រុងមូស្គូបានផ្តោតលើការរុករកភពព្រះអង្គារ ប៉ុន្តែចាប់តាំងពីការដួលរលំនៃសហភាពសូវៀតក្នុងឆ្នាំ 1991 ប្រទេសរុស្ស៊ីមិនបានបញ្ជូនការស៊ើបអង្កេតវិទ្យាសាស្រ្តហួសពីគន្លងផែនដីនោះទេ។

តើព្រះច័ន្ទពិតជាមានទឹកពិតមែនឬ?

អស់ជាច្រើនសតវត្សមកហើយ តារាវិទូបានងឿងឆ្ងល់អំពីទឹកនៅលើព្រះច័ន្ទ ដែលស្ងួតជាងសាហារ៉ា 100 ដង។ ផែនទីរបស់ NASA ក្នុងឆ្នាំ 2018 បានបង្ហាញទឹកកកទឹកនៅក្នុងផ្នែកស្រមោលនៃព្រះច័ន្ទ ហើយនៅឆ្នាំ 2020 NASA បានបញ្ជាក់ថាទឹកក៏មាននៅក្នុងតំបន់ដែលមានពន្លឺព្រះអាទិត្យផងដែរ។

ប្រទេសមហាអំណាចដូចជា សហរដ្ឋអាមេរិក ចិន ឥណ្ឌា ជប៉ុន និងសហភាពអឺរ៉ុប សុទ្ធតែបាននឹងកំពុងធ្វើការស៊ើបអង្កេតលើព្រះច័ន្ទក្នុងប៉ុន្មានឆ្នាំថ្មីៗនេះ។ ការចុះចតតាមច័ន្ទគតិរបស់ប្រទេសជប៉ុនបានបរាជ័យកាលពីឆ្នាំមុន ហើយបេសកកម្មរបស់អ៊ីស្រាអែលក៏រងនូវការបរាជ័យក្នុងឆ្នាំ 2019 ដូចគ្នាដែរ។

គ្មាន​ប្រទេស​ណា​បាន​ចុះ​ចត​នៅ​ប៉ូល​ខាង​ត្បូង​ទេ សូម្បីបេសកកម្មឥណ្ឌា Chandrayaan-2 កាលពីឆ្នាំ 2019 ក៏ទទួលបរាជ័យ មិនខុសពី ជប៉ុន និង អ៊ីស្រាអ៊ែលនោះទេ ។

ដីរដុបធ្វើឱ្យការចុះចតនៅទីនោះពិបាក ប៉ុន្តែរង្វាន់នៃការរកឃើញទឹកកកក្នុងទឹកអាចជាប្រវត្តិសាស្ត្រ៖ តែអ្នកវិទ្យាសាស្ត្របានរំពឹងទុកថា ពួកគេអាចទាញយកប្រេងឥន្ធនៈ និងអុកស៊ីហ្សែន ក៏ដូចជាទឹកសម្រាប់ផឹកជាដើម។

លោក Borisov បាននិយាយថា យ៉ាងហោចណាស់បេសកកម្មតាមច័ន្ទគតិចំនួនបីផ្សេងទៀតត្រូវបានគ្រោងទុកក្នុងរយៈពេលប្រាំពីរឆ្នាំខាងមុខ ហើយបន្ទាប់ពីនោះរុស្ស៊ី និងចិននឹងធ្វើការលើបេសកកម្មតាមច័ន្ទគតិ ដែលអាចធ្វើទៅបាន។

លោកបាននិយាយថា “សហការីរបស់ខ្ញុំ និងខ្ញុំមកពីប្រទេសចិននឹងបន្តទៅដំណាក់កាលបន្ទាប់ ពោលគឺលទ្ធភាពនៃបេសកកម្មមនុស្សទៅកាន់ឋានព្រះច័ន្ទ និងការសាងសង់មូលដ្ឋានតាមច័ន្ទគតិ” ។

Maxim Litvak ប្រធានក្រុមរៀបចំផែនការសម្រាប់ឧបករណ៍វិទ្យាសាស្ត្រ Luna-25 បាននិយាយថា ភារកិច្ចសំខាន់បំផុតគឺចុះចតកន្លែងដែលគ្មាននរណាម្នាក់បានចុះចត និងស្វែងរកទឹក។

គាត់បាននិយាយថា “មានសញ្ញានៃទឹកកកនៅក្នុងដីនៃតំបន់ចុះចត Luna-25” ដោយបន្ថែមថា Luna-25 នឹងធ្វើការនៅលើព្រះច័ន្ទយ៉ាងហោចណាស់មួយឆ្នាំលើផែនដីដោយជាគំរូ។

លោក Roscosmos បាននិយាយថា វានឹងចំណាយពេលប្រាំថ្ងៃ ដើម្បីហោះហើរទៅកាន់ឋានព្រះច័ន្ទ។ យាននេះនឹងចំណាយពេល 5-7 ថ្ងៃនៅក្នុងគន្លងតាមច័ន្ទគតិ មុនពេលចុះទៅដល់កន្លែងចុះចតមួយក្នុងចំណោមកន្លែងចុះចតទាំងបីដែលអាចធ្វើទៅបាននៅជិតបង្គោល – កាលវិភាគដែលបង្ហាញថាវាអាចផ្គូផ្គង ឬបង្រួមគូប្រជែងឥណ្ឌារបស់ខ្លួនទៅលើផ្ទៃព្រះច័ន្ទ។

Chandrayaan-3 គ្រោងនឹងដំណើរការការពិសោធន៍រយៈពេលពីរសប្តាហ៍។

ជាមួយនឹងម៉ាស់ 1.8 តោន និងផ្ទុកឧបករណ៍វិទ្យាសាស្រ្ត 31 គីឡូក្រាម (68 ផោន) Luna-25 នឹងប្រើស្កុបដើម្បីយកគំរូថ្មពីជម្រៅរហូតដល់ 15 សង់ទីម៉ែត្រ (6 អ៊ីង) ដើម្បីធ្វើតេស្តរកវត្តមាននៃទឹកកក។