នៅក្នុងទីក្រុងព្រុចសែល និង ទីក្រុងប៉េកាំង នៅថ្ងៃទី 21 ខែកក្កដា បើយោងរតាមសារព័ត៌មានReuters បានឲ្យដឹងថា កំដៅ បានចូលទៅបំបែកកំណត់ត្រា នៅក្នុងប្រទេសចិន។ ហើយភ្លើងឆេះព្រៃ ក៏បានបង្ខំឱ្យភូមិមួយចំនួននៅក្នុងប្រទេសស្វីស ត្រូវ ជម្លៀសចេញ ។ ក្នុងនោះផងដែរក៏មានការកើតចេញជា គ្រោះរាំងស្ងួត ហើយវាបានបំផ្លាញដំណាំជាច្រើននៅក្នុងប្រទេសអេស្ប៉ាញថែមទៀតផង។ ទន្ទឹមគ្នានោះផងដែរ ការចំណាយលើការប្រែប្រួលអាកាសធាតុក៏បានកើនឡើង ដែលជាហេតុនាំឲ្យមានការជជែកដេញដោលមួយកំពុងកើតឡើងក្នុងចំណោមរដ្ឋាភិបាលនៃប្រទេសអភិវឌ្ឍន៖ តើអ្នកណាគួរបង់លើការចំណាយនេះ?
សម្រាប់ចម្ងល់មួយនេះ គឺកំពុងស្ថិតក្នុងការចាប់អារម្មណ៍ ដែលស្របពេលមានកិច្ចពិភាក្សាស្តីពីអាកាសធាតុនៅសប្តាហ៍នេះ រវាងសហរដ្ឋអាមេរិក និងចិន គឺជាប្រទេសដែលមានសេដ្ឋកិច្ចធំបំផុតរបស់ពិភពលោកបានព្យាយាមស្វែងរកមធ្យោបាយ ដើម្បីធ្វើការរួមគ្នាលើបញ្ហាជាច្រើន ចាប់ពីការដាក់ពង្រាយថាមពលកកើតឡើងវិញ ដល់ហិរញ្ញវត្ថុអាកាសធាតុ នៅមុនកិច្ចប្រជុំកំពូលស្តីពីអាកាសធាតុរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ COP28 នៅឆ្នាំនេះនៅទីក្រុងឌូបៃ។
ដោយសារកំណើនសេដ្ឋកិច្ចយ៉ាងឆាប់រហ័សរបស់ប្រទេសចិន និងការកើនឡើងនៃការបញ្ចេញឧស្ម័ន បានបង្ករឲ្យមានសម្ពាធលើទីក្រុងប៉េកាំងកាន់តែខ្លាំងឡើង ដើម្បីចូលរួមជាមួយក្រុមប្រទេសដែលផ្តល់មូលនិធិនេះ។
ក្នុងអំឡុងពេលកិច្ចពិភាក្សានៅទីក្រុងប៉េកាំង បេសកជនអាកាសធាតុរបស់អាមេរិក លោក John Kerry បាននិយាយថា ភាគីទាំងពីរនឹងបន្តពិភាក្សាអំពីហិរញ្ញវត្ថុអាកាសធាតុក្នុងរយៈពេល 4 ខែខាងមុខ មុនពេលសន្និសីទ COP28 នឹងត្រូវចាប់ផ្តើមនៅថ្ងៃទី 30 ខែវិច្ឆិកា។
អ្នកការទូតមកពីប្រទេសសហភាពអឺរ៉ុបមួយបានប្រាប់រ៉យទ័រថា “វាពិតជាពិបាកក្នុងការជជែកវែកញែកថាតើប្រទេសដូចជា ប្រទេសចិន ប្រេស៊ីល ឬអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត គួរតែនៅតែស្ថិតក្នុងកម្រិតដូចគ្នាជាមួយនឹងប្រទេសអភិវឌ្ឍន៍តិចតួច និងរដ្ឋកំពុងអភិវឌ្ឍន៍កោះតូចៗ”ដែរឬក៏អត់នោះ។
សហភាពអឺរ៉ុប ដែលសព្វថ្ងៃជាអ្នករួមចំណែកដ៏ធំបំផុតនៃហិរញ្ញវត្ថុអាកាសធាតុ បានបញ្ចុះបញ្ចូលឱ្យពង្រីក ក្រុមប្រទេសម្ចាស់ជំនួយ ដែលផ្តល់ជាហិរញ្ញវត្ថុអាកាសធាតុ ដោយសំដៅលើប្រាក់ដែលប្រទេសអ្នកមានចំណាយក្នុងការជួយប្រទេសក្រីក្រកាត់បន្ថយការបំភាយឧស្ម័ន CO2 និងសម្របខ្លួនទៅនឹងពិភពលោកដ៏ក្តៅគគុកដែលកំពង់តែកើតឡើង។
រហូតមកដល់ពេលនេះ ប្រទេសអ្នកមានមួយចំនួនដែលមានកាតព្វកិច្ចធ្វើការទូទាត់ទាំងនេះ មិនបានប្រគល់សាច់ប្រាក់តាមចំនួនដែលបានសន្យានោះទេ។ បញ្ជីនៃប្រទេសផ្តល់ហិរញ្ញប្បទាននោះត្រូវបានសម្រេចក្នុងអំឡុងពេលកិច្ចពិភាក្សាស្តីពីអាកាសធាតុរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិក្នុងឆ្នាំ 1992 នៅពេលដែលសេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសចិននៅតូចជាងប្រទេសអ៊ីតាលីនោះ។
ឥឡូវនេះ ប្រទេសមួយចំនួនកំពុងអំពាវនាវឲ្យចិនចូលរួមចំណែក ហើយមន្ត្រីសហរដ្ឋអាមេរិក រួមទាំងរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងរតនាគារ Janet Yellen បានកត់សម្គាល់ថា ការរួមចំណែករបស់ចិននឹងជំរុញប្រសិទ្ធភាពនៃមូលនិធិអាកាសធាតុរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិអាចមានការរីកចម្រើន។
ចំពោះប្រទេសផ្សេងទៀត ដែលស្ថិតក្រោមសម្ពាធស្រដៀងគ្នានេះរួមមាន កាតា សិង្ហបុរី និងអារ៉ាប់រួម ដែលជាប្រទេសមានជាងគេបំផុតចំនួនបីរបស់ពិភពលោក ដែលទាក់ទងនឹងផលិតផលក្នុងស្រុកសរុបសម្រាប់មនុស្សម្នាក់។
រហូតមកដល់ពេលនេះ ប្រទេសចិនបានប្រឆាំងនឹងការហៅទូរស័ព្ទ ដែលអាចដាក់ជាក្រុមជាមួយប្រទេសអ្នកមាន។
នៅក្នុង ជំនួបជាមួយលោក Kerry កាលពីថ្ងៃអង្គារ រដ្ឋមន្ត្រីចិន លោក Li Qiang បានសង្កត់ធ្ងន់ថា ប្រទេសអភិវឌ្ឍន៍គួរតែផ្តល់ការប្តេជ្ញាចិត្តផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុអាកាសធាតុ ដែលមិនបានសម្រេចរបស់ពួកគេ និងនាំមុខក្នុងការកាត់បន្ថយការបំភាយឧស្ម័ន នេះបើយោងតាមការិយាល័យរបស់លោក Li ។ លោកបានស្នើឲ្យប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍន៍អាចធ្វើការរួមចំណែក«តាមសមត្ថភាពរបស់ពួកគេ»ផងដែរ។
មន្ត្រីសហភាពអឺរ៉ុបម្នាក់បាននិយាយក្នុងលក្ខខណ្ឌមិនបញ្ចេញឈ្មោះថា “មានការតស៊ូច្រើនពេកក្នុងចំណោមប្រទេសដូចជាចិន និងអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត ដើម្បីនិយាយពីនិយមន័យផ្លូវការនៃការឡើងកំដៅផែនដី” ។
អ្នកតស៊ូមតិសម្រាប់ការផ្លាស់ប្តូរបានអះអាងថា ការពង្រីកត្រូវតែកើតឡើងមុនពេល ដែលគោលដៅថ្មី ហើយទំនងជាធំជាងនេះទៅទៀត – គោលដៅរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិសម្រាប់ហិរញ្ញវត្ថុអាកាសធាតុនឹងចាប់ផ្តើមនៅឆ្នាំ 2025។ ប្រទេសនានានៅតែត្រូវការចរចាអំពីទំហំនៃគោលដៅនោះ ហើយអ្នកណានឹងរួមចំណែកដល់រឿងមួយនេះ។
