រៀងរាល់ខែមីនា ក្រសួងការពារជាតិទទួលស្គាល់ខែយល់ដឹងអំពីរបួសខួរក្បាល ដើម្បីបង្កើនការយល់ដឹងអំពីសារៈសំខាន់នៃការកែលម្អសុខភាពខួរក្បាល និងការកំណត់អត្តសញ្ញាណ ការថែទាំ និងព្យាបាលបុគ្គលដែលរងផលប៉ះពាល់ដោយការប៉ះទង្គិចខួរក្បាល ឬ TBI (TBI គឺជារបួសដែលប៉ះពាល់ដល់ការដំណើរការនៃខួរក្បាល) ។
ការផ្តោតលើសុខភាពខួរក្បាលគឺជាគន្លឹះក្នុងការត្រៀមខ្លួនបេសកកម្ម ហើយមានជំហានជាច្រើនដែលសហគមន៍យោធា – សមាជិកសេវាកម្ម និងអតីតយុទ្ធជន អ្នកផ្តល់សេវាថែទាំសុខភាព អ្នកស្រាវជ្រាវ អ្នកអប់រំ និងគ្រួសារ – អាចអនុវត្តដើម្បីរក្សាខួរក្បាលឱ្យមានសុខភាពល្អ។
ខាងក្រោមនេះជាវិធី ៥យ៉ាងដើម្បីរក្សាសុខភាពខួរក្បាលរបស់អ្នក៖
1. គេងឱ្យបានគ្រប់គ្រាន់
ការគេងបានដើរតួយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការជាសះស្បើយពី TBI ផងដែរ អ្នកអាចធ្វើឱ្យខួរក្បាលរបស់អ្នកបានប្រសើរឡើងដោយអនុវត្តន៍នូវរបបនៃការគេងរបស់អ្នកជាមួយនឹងគន្លឹះខាងក្រោមនេះ៖
- កំណត់ការគេងឱ្យបានយ៉ាងហោចណាស់ប្រាំពីរម៉ោងជាប្រចាំថ្ងៃ
- ជៀសវាងសារធាតុរំញោចដូចជា ជាតិកាហ្វេអ៊ីន ជាតិនីកូទីន និងភេសជ្ជៈប៉ូវកម្លាំងក្នុងរយៈពេលប្រាំមួយម៉ោងនៃការចូលគេងធម្មតារបស់អ្នក។
- ធ្វើលំហាត់ប្រាណឱ្យបានទៀងទាត់ ជាការល្អបញ្ចប់ពីរម៉ោងមុនចូលគេង
- ជៀសវាងគ្រឿងស្រវឹងក្នុងរយៈពេលពីរម៉ោងបន្ទាប់ពីចូលគេង
- លើកកម្ពស់បរិយាកាសស្និទ្ធស្នាលសម្រាប់ការគេង; កាត់បន្ថយសម្លេង និងពន្លឺ និងរក្សាសីតុណ្ហភាពក្នុងបន្ទប់ត្រជាក់ ប៉ុន្តែមានផាសុខភាព
- ជៀសវាងការប្រើស្មាតហ្វូន ឬឧបករណ៍អានដែលបញ្ចេញពន្លឺរយៈពេលពីរម៉ោង ឬច្រើនម៉ោងមុនពេលចូលគេង។
2. ត្រូវការពារក្បាលរបស់អ្នក
សមាជិកសេវាកម្មអាចកំណត់ហានិភ័យរបស់ពួកគេក្នុងការជួបប្រទះ TBI ដោយពាក់មួកសុវត្ថិភាព ឬឧបករណ៍ការពារផ្សេងទៀត នៅពេលហ្វឹកហាត់ ដាក់ពង្រាយ ឬបង្កើតឡើងវិញ។ សកម្មភាពជាច្រើនដែលសមាជិកសេវាកម្មចូលរួមជាទៀងទាត់ ដូចជាការហ្វឹកហ្វឺនយោធា និងកីឡា ឬសកម្មភាពកម្សាន្ត គឺមានសក្តានុពលគ្រោះថ្នាក់ និងអាចបណ្តាលឱ្យមាន TBI ។
ពេលពាក់មួកសុវត្ថិភាព ពេលលេងកីឡា ឬជិះកង់ ឬម៉ូតូ ចូរចងចាំនូវគន្លឹះខាងក្រោមនេះ៖
- មិនត្រូវពាក់មួកដែលមានស្នាមប្រេះ ឬខូចឡើយ។
- សូមពាក់មួកសុវត្ថិភាពដោយមានឲ្យស្របតាមការនែនាំដោយគិតពីកាលផុតកំណុតយ៉ាងតិចបំផុត ប្រាំឆ្នាំដែលហួសកាលបរិច្ឆេទរបស់អ្នកផលិត។
3. ថែរក្សាសុខភាពផ្លូវចិត្តរបស់អ្នកឲ្យបានល្អ
ខួរក្បាលប៉ះពាល់ដល់របៀបដែលយើងគិត មានអារម្មណ៍ និងសកម្មភាព។ ការខូចខាតដល់ខួរក្បាល រួមទាំង TBI អាចប៉ះពាល់ដល់មុខងាររាងកាយ សមត្ថភាពគិត អាកប្បកិរិយា សុខភាពផ្លូវចិត្ត និងអាចមានច្រើនជាងនេះទៀត។ TBIs ធ្ងន់ធ្ងរបង្កើនហានិភ័យសម្រាប់ស្ថានភាពសុខភាពផ្លូវចិត្តដូចជាការថប់បារម្ភ និងបាក់ទឹកចិត្ត ក៏ដូចជាបញ្ហានៃការគេង។ កុំភ្លេចស្វែងរកការព្យាបាល ប្រសិនបើអ្នកមានរោគសញ្ញានៃជំងឺបាក់ទឹកចិត្ត ការថប់បារម្ភ ឬបញ្ហាសុខភាពផ្លូវចិត្តផ្សេងទៀត ជាពិសេសប្រសិនបើអ្នកបានជួបប្រទះនឹងជំងឺ TBI នាពេលថ្មីៗនេះ។
4. បង្កើតបណ្តាញសង្គមរបស់អ្នក
សមត្ថភាពក្នុងការចូលរួមក្នុងទំនាក់ទំនងផ្ទាល់ខ្លួន និងវិជ្ជាជីវៈប្រកបដោយផលិតភាព និងអន្តរកម្មជាវិជ្ជមានជាមួយបណ្តាញអង្គភាព និងបណ្តាញបញ្ជា គឺមានសារៈសំខាន់ចំពោះសុខុមាលភាព និងសុខភាពខួរក្បាលទាំងមូល។ នៅពេលអ្នកជួបប្រទះ TBI ការផ្លាស់ប្តូរទំនាក់ទំនងផ្ទាល់ខ្លួន និងវិជ្ជាជីវៈរបស់អ្នកគឺជារឿងធម្មតា។ មិត្តភ័ក្តិ ក្រុមគ្រួសារ និងអ្នករួមការងារដែលកត់សម្គាល់ការផ្លាស់ប្តូរទាំងនេះ ហើយដឹងពីរបួសក្បាលដែលអាចកើតមាន គួរតែលើកទឹកចិត្តឱ្យមានការយកចិត្តទុកដាក់ខាងវេជ្ជសាស្ត្រ។ ការស្វែងរកការយកចិត្តទុកដាក់ខាងវេជ្ជសាស្ត្រសម្រាប់ TBI ដ៏មានសក្តានុពលគឺជាសញ្ញានៃភាពរឹងមាំ មិនមែនភាពទន់ខ្សោយនោះទេ។
5. ធ្វើលំហាត់ប្រាណឱ្យបានទៀងទាត់ និងញ៉ាំអាហារដែលមានសុខភាពល្អ
ការធ្វើលំហាត់ប្រាណមានប្រយោជន៍ខ្លាំងណាស់សម្រាប់ការថែរក្សាសុខភាពខួរក្បាល។ អ្នកអាចធ្វើឱ្យមានភាពខុសប្លែកគ្នាដ៏សំខាន់មួយទាក់ទងនឹងរបៀបដែលរាងកាយរបស់អ្នកកំពុងដំណើរការ ហើយជាលទ្ធផល របៀបដែលខួរក្បាលរបស់អ្នកកំពុងដំណើរការតាមរយៈការធ្វើលំហាត់ប្រាណជាទៀងទាត់។
អាហារូបត្ថម្ភល្អក៏មានសារៈសំខាន់ផងដែរចំពោះសុខភាព និងសុខុមាលភាពរបស់មនុស្សគ្រប់រូប និងការត្រៀមខ្លួនសម្រាប់ចម្បាំង។ របបអាហារត្រឹមត្រូវអាចធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងនូវការអនុវត្តរាងកាយ និងការយល់ដឹង ជះឥទ្ធិពលជាវិជ្ជមានដល់សុខភាពផ្លូវចិត្តរបស់អ្នក កាត់បន្ថយហានិភ័យនៃជំងឺរ៉ាំរ៉ៃជាច្រើន ហើយថែមទាំងជួយឱ្យជាសះស្បើយពីរបួសមួយចំនួនទៀតផង។
